Siết hậu kiểm: Không còn chỗ cho lý do “không biết”
Theo các chuyên gia giao thông, việc Nhà nước từng bước bỏ tiền kiểm, giảm bớt khâu thẩm định ban đầu đối với thiết bị trên xe kinh doanh vận tải là chủ trương đúng đắn, phù hợp với mục tiêu cải cách thủ tục hành chính, giảm chi phí tuân thủ cho doanh nghiệp. Tuy nhiên, khi “cửa tiền kiểm” được mở rộng, thì “hàng rào hậu kiểm” bắt buộc phải được dựng cao hơn, nghiêm khắc hơn. Trách nhiệm tuân thủ pháp luật vì thế không còn nằm chủ yếu ở cơ quan quản lý, mà được chuyển mạnh sang chính các đơn vị vận tải.

Bên cạnh chức năng hỗ trợ quản lý nhà nước, dữ liệu hình ảnh từ camera của còn góp phần phát hiện, xử lý các hành vi trộm cắp tài sản và bảo đảm an ninh, trật tự trên phương tiện vận tải. (Ảnh minh họa)
Trong thực tế, không ít doanh nghiệp vẫn đang hiểu chưa đầy đủ tinh thần của chính sách này. Việc không còn tiền kiểm khiến một số đơn vị lắp đặt camera theo kiểu “đủ để chạy”, miễn sao có hình ảnh, có dữ liệu gửi về là được, mà không quan tâm thiết bị có đáp ứng QCVN 06:2024/BCA hay không. Nhiều camera đã lắp từ trước đến nay vẫn chưa được nâng cấp, thiếu các chức năng bắt buộc như tích hợp thiết bị giám sát hành trình và đầu đọc thẻ lái xe, cảnh báo quá tốc độ, cảnh báo hành vi nguy hiểm, hay khả năng trích xuất dữ liệu trực tiếp tại xe,…
Theo các chuyên gia, trong bối cảnh hậu kiểm đang được chuẩn bị siết chặt, doanh nghiệp không thể tiếp tục vin vào lý do “không biết”, “chưa ai nhắc” hay “chưa bị kiểm tra” để biện minh cho việc lắp đặt thiết bị không đúng quy định. Khi công tác hậu kiểm được triển khai đồng loạt, những phương tiện sử dụng camera không hợp quy hoặc chưa nâng cấp theo QCVN 06:2024/BCA sẽ đối mặt nguy cơ bị xử phạt nặng, thậm chí bị đình chỉ hoạt động kinh doanh.
Thực tế cho thấy, cái lợi trước mắt từ việc ham rẻ, chọn thiết bị giá thấp hoặc làm qua loa để tiết kiệm chi phí có thể phải trả giá bằng những tổn thất lớn hơn rất nhiều. Không chỉ là tiền phạt, doanh nghiệp còn có nguy cơ bị gián đoạn hoạt động, ảnh hưởng uy tín, mất khách hàng và bị đặt vào thế bất lợi trong cạnh tranh.
Hiệp hội Vận tải ô tô Việt Nam lên tiếng cảnh báo
Trước thực trạng này, ngày 16/12/2025, Hiệp hội Vận tải ô tô Việt Nam đã có văn bản cảnh báo các đơn vị kinh doanh vận tải về nguy cơ vi phạm liên quan đến lắp đặt camera giám sát hành trình và camera ghi nhận hình ảnh người lái xe. Hiệp hội nhấn mạnh, các doanh nghiệp cần đặc biệt thận trọng khi lựa chọn thiết bị, không sử dụng camera không có giấy chứng nhận hợp quy hoặc không đáp ứng đầy đủ yêu cầu kỹ thuật theo QCVN 06:2024/BCA. Đồng thời, các camera đã lắp đặt trước đây phải được rà soát, nâng cấp hoặc thay thế để phù hợp với quy chuẩn mới.

Trong bối cảnh QCVN 06:2024/BCA đã có hiệu lực, việc lắp đặt camera không hợp quy hoặc chậm nâng cấp đang đẩy nhiều doanh nghiệp đến sát ranh giới bị xử phạt, buộc Hiệp hội Vận tải ô tô Việt Nam phải lên tiếng cảnh báo. (Ảnh minh họa)
Để tránh “trả giá vì thiếu hiểu biết”, ngoài sự vào cuộc quyết liệt của cơ quan quản lý trong công tác kiểm tra, xử lý vi phạm, điều quan trọng hơn là sự chủ động của chính doanh nghiệp vận tải. Doanh nghiệp cần tự trang bị kiến thức pháp lý, yêu cầu nhà cung cấp xuất trình đầy đủ giấy chứng nhận hợp quy, hợp chuẩn; rà soát toàn bộ hệ thống camera đang sử dụng, đánh giá khả năng đáp ứng QCVN 06:2024/BCA và kịp thời nâng cấp khi cần thiết.
Chỉ khi hiểu đúng tinh thần bỏ tiền kiểm - siết hậu kiểm và tuân thủ đầy đủ quy định, doanh nghiệp vận tải mới có thể tránh được rủi ro pháp lý, duy trì hoạt động ổn định và góp phần nâng cao hiệu quả quản lý an toàn giao thông thông qua ứng dụng công nghệ. Trong bối cảnh chế tài ngày càng nghiêm khắc, sự chủ quan hôm nay rất có thể trở thành cái giá phải trả trong tương lai gần.
